De kathedraal van Ely (The Cathedral Church of the Holy and Undivided Trinity of Ely) is de hoofdkerk van het bisdom Ely, in Cambridgeshire, Engeland en is de zetel van de Anglicaanse bisschop van Ely. Plaatselijk is de kathedraal bekend als "the ship of the Fens" (het schip van de moerassen), vanwege zijn prominente vorm die uittorent boven het omliggende vlakke en waterrijke landschap.
Geschiedenis
Het eerste christelijke gebouw dat op deze plaats stond werd
gebouwd door Æthelthryth, (geromaniseerd als Etheldreda, in modern
Engels bekend als de heilige waar de meisjesnaam Audrey van
is afgeleid), een dochter van de Angelsaksische koning Anna van
East Anglia, die in 630 in Exning (nabij Newmarket) geboren was.
Zij verwierf het land van haar eerste echtgenoot, Tondberct, leider
van de zuidelijke Gyrviërs (of 'moerasmensen'). Na haar tweede
huwelijk met Ecgfrith, de latere koning van Northumbria, liet ze in
673 een klooster op deze plek bouwen. Toen zij stierf werd er een
heiligdom gebouwd om haar te herdenken in de Saksische kerk op
dezelfde plaats. Het klooster, en een groot deel van de stad van
Ely, werd vernietigd ten tijde van de Deense invasies die in 869 of
870 begonnen.
Een nieuw klooster van de Benedictijnen werd op deze plaats
geschonken door Aethelwold, bisschop van Winchester in
970, tijdens een golf van kloosterstichtingen die ook Peterborough en
Ramsey omvatten. In 1109 werd de kerk tot kathedraal verheven,
nadat het nieuwe bisdom Ely gecreëerd werd door land af te nemen
van het bisdom Lincoln.
Het huidige
gebouw
De bouw van de huidige kathedraal is onder koning Willem de
Veroveraar in 1083 begonnen door abt Simeon (1082-1094, broer van
Walkelin, de toenmalige bisschop van Winchester). De bouw werd
voortgezet door de opvolger van Simeon, abt Richard (1100-1107). De
Angelsaksische kerk werd afgebroken, maar sommige van zijn
relieken, zoals de graven van zijn weldoeners, werden verplaatst
naar de kathedraal. Het dwarsschip werd vroeg gebouwd, en kruist
het schip onder de centrale toren. Het is het oudste nog bestaande
deel van de kathedraal. De westelijke toren werd gebouwd tussen
1174 en 1197. De Romaanse stijl van de westgevel laat zien dat deze
in de 12de eeuw werd gebouwd, met de latere toevoeging van het
Galilea-portaal
(1198-1215). De westelijke toren is 66 meter hoog. De unieke
achthoekige vieringtoren, bekend als The Octagon, werd
geconstrueerd in de 13de eeuw en verving de ingestorte oude
centrale toren. De lantaarn is 23 meter breed en 52 meter hoog. Het
centrale dakgewelf van de lantaarn bevindt zich 43 meter boven de
vloer. Het licht stroomt binnen door vier grote vensters langs de
diagonale zijden van de achthoek, en ook vanuit de lantaarn, waar
de ribgewelven een fraai sterpatroon vormen.
De kathedraal is gebouwd van steen uitgehakt in Barnack
(Northamptonshire) (gekocht van de abdij van Peterborough, die
de steengroeven bezat en hiervoor 8000 palingen per jaar betaald
kreeg), met decoraties in 'Purbeck-marmer' en lokale steen. Het
gebouw is kruisvormig, met het altaar aan de oostkant. De totale
lengte is 172,2 meter en met een schip van meer dan 75 meter is de
kathedraal de langste kerk in Groot-Brittannië.
Aan de noordzijde, parallel aan het koor en met één hoek tegen
het dwarsschip aan, bevindt zich de Lady Chapel, een kapel
in decoratieve stijl, gebouwd in 1321-1349 door de monnik en
architect Alan van Walsingham. Het was ook dankzij zijn plannen dat
de achthoekige toren (1322-1328) gebouwd werd, nadat de
oorspronkelijke vieringtoren in 1322 was ingestort. Daarbij was
niemand gewond geraakt, maar was wel het koor vernietigd.
Latere
geschiedenis
Tijdens de ontbinding van de kloosterorden door Hendrik VIII in
1539 leed de kathedraal maar weinig schade, maar de schrijn van St.
Etheldreda werd vernietigd. De kathedraal werd spoedig hersteld,
hoewel veel van de beelden in de Lady Chapel zwaar
beschadigd waren. In het midden van de 17e eeuw was Matthew Wren de
bisschop van Ely, en door hem kon zijn neef, de beroemde architect
Christopher Wren, een schitterende gotische deur vervaardigen voor
de noordzijde van de kathedraal.
Het gebouw is heeft sindsdien verscheidene grote restauraties
meegemaakt:
- In de 18e eeuw, onder leiding van James Essex.
- In 1839, met als architect George Gilbert Scott (de architect
Basevi stierf door een val in de westelijke toren). Een geschilderd
houten plafond werd aan het schip toegevoegd tijdens deze
restauratie.
- Van 1986 tot 2000.
Het gebouw wordt nog actief gebruikt, en huisvest ook een
belangrijke verzameling van gebrandschilderd glas van de 13e eeuw
tot heden, die ook werken bevat van eigentijdse kunstenaars als
Ervin Bossanyi.
|
Kathedraal van Ely |
|
Kathedraal van Ely (complex)
|
|
Kathedraal van Ely (westelijke toren)
|
|
Kathedraal van Ely in 1830 (ets)
|
|
Kathedraal van Ely (binnen- en buitenzijde)
|
|
Hoogaltaar in de kathedraal van Ely
|
|
Kathedraal van Ely (achthoek)
|
|
Graftombe in de kathedraal van Ely
|
|
Mediabestanden
Externe
links
