De Sint-Niklaaskerk in de Belgische stad Gent, toegewijd aan Nicolaas van Myra, is een kerkgebouw dat een goed voorbeeld is van de Scheldegotiek. Uniek is de vieringtoren, meer specifiek een lantaarntoren, die het transept verlicht en, voor onze streken, de luchtbogen van het hoofdkoor.
Oorspronkelijk stond hier een romaanse kerk uit omstreeks 1100. Het bouwen van deze kerk was een initiatief van de Sint-Pietersabdij. De Sint-Baafsabdij besloot daarop tot het bouwen van de Sint-Michielskerk op de linkeroever van de Leie. Een eerste gebouw brandde af in 1120, een tweede werd vanaf 1200 afgebroken.
Vanaf de 13e eeuw werd de Sint Niklaaskerk in fasen verder opgebouwd en verbouwd. Het stapelrecht van graan dat Gent voor Vlaanderen had verworven was het financieel fundament hiervoor. Haar toewijding aan Nicolaas van Myra, patroonheilige van de schippers, bakkers en handelaren (meerseniers) is symbolisch. Het Gents bestuur verleende in dezelfde periode de functie van belfort aan de lantaarntoren van de kerk. Wachters stonden op de toren geposteerd en de stadsklokken werden er bewaard tot Gent aan het bouwen van een belfort dacht.
Vanaf de 16e eeuw wordt de geschiedenis van de kerk bepaald door verwaarlozing, aftakeling en verminking. Het keerpunt kwam pas in 1957 toen men besloot tot een grondige en nauwgezette restauratie die dan ook jarenlang zou duren. De Vrienden van de Sint-Niklaaskerk, een vereniging die in 1936 ontstond was een drijvende kracht achter het behoud van de kerk. Ook de werken van de Gentse kunstenaar Jules De Bruycker hielden de aandacht voor deze kerk levendig.
De kerk is momenteel (2009) nog steeds in restauratie. Deze restauratiecampagne startte in 1960, na eerdere ingrepen in 1912-1913 en 1939-1943. De bovenkerk is weer open voor eredienst en publiek.
Typische kenmerken van de Scheldegotiek in de Sint-Niklaaskerk zijn:
In de late middeleeuwen werden de zijkapellen toegevoegd en de oorspronkelijk vlakke koorafsluiting vervangen door laatgotische kranskapellen. De toren had oorspronkelijk een veel hogere spits, die bijdroeg aan de opvallende hoogtestreving van het gebouw. Tevens staat er een vermaard Cavaillé-Coll-orgel (zie orgel Sint-Niklaaskerk). Op 6 december 2006 weidde Monseigneur van Looy een nieuw koororgel in dat drie klavieren telt. Het werd door Flentrop gebouwd.