De Ponte Vecchio (Italiaans: oude brug), is een beroemde middeleeuwse brug over de rivier de Arno in Florence, Italië. De brug is vooral bekend door de winkeltjes (vooral juweliers) die zich op de brug bevinden en de gang die zich een niveau hoger op de brug bevindt, zodat de adel zonder zich met het normale publiek te mengen toch de oversteek kon maken.
Op deze brug, aan het beeld van Mars, werd in 1215 Buendelmonti vermoord. Dit was het startsein voor de oorlog tussen de Welfen en de Ghibelijnen. Tijdens de 14e eeuw spoelde het oorspronkelijke Marzoccobeeld bij overstromingen weg. Donatello maakte een nieuw beeld dat later weggenomen werd. Het bevindt zich nu in het Bargello-museum.
Volgens de overlevering is de brug in de Romeinse tijd gemaakt van hout. Nadat deze was vernietigd door een overstroming in 1333, werd hij herbouwd in 1345, echter deze keer in steen.
Aan het einde van de brug staat de Manellitoren die tijdens de middeleeuwen werd gebouwd om de brug te verdedigen. De Manelli's weigerden hardnekkig de toren af te breken om plaats te maken voor de Corridoio. Deze loopt dan ook, door balken gestut, om de toren heen.
De beroemde Medici-familie die heerste over Florence, wilde graag een speciale gang over de brug laten bouwen, de Corridoio, die het hun mogelijk maakte om van het Palazzo Vecchio zo naar het Palazzo Pitti te lopen, zonder dat zij zich hoefden te mengen met het gewone volk. Deze opdracht werd gegeven door Cosimo I de' Medici aan Giorgio Vasari in 1565. Om het imago van de brug wat op te krikken had Cosimo I de Medici in 1539 de slagers en leerlooiers verboden nog handel te drijven op de brug. De werkplaatsen en winkels werden verbouwd en daarna aan edelsmeden verhuurd. Florence heeft hierin een lange traditie en menig kunstenaar begon zijn loopbaan als goudsmid, te beginnen met Ghiberti en Donatello en eindigend met Benvenuto Cellini. Deze laatste bleef heel zijn leven edele metalen bewerken. Zijn buste kreeg in 1900 een plaatsje midden op de brug.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de Ponte Vecchio niet vernietigd door de Duitse bezetters die zich begonnen terug te trekken op 4 augustus 1944, terwijl al de andere bruggen dat wel waren. De toegang tot de Ponte Vecchio was gesloten door de vernielde gebouwen aan beide zijden van de brug. Dit naar verluidt op een bevel van Hitler.
De winkels zijn langs de brug gebouwd en hangen er deels over. Tegen de stormvloed van 1966 bleken ze minder bestand te zijn dan de brug. Een fortuin aan goud verdween in de rivier. Sindsdien heeft men alles uitstekend gerestaureerd.
Er hebben zich altijd al 'winkeltjes' bevonden op de brug (legendes vertellen ons dat dit is gekomen door een belastingregeling), die hun goederen op een tafel uitstalden, dit alles na autorisatie van de bargello, een soort van burgemeester, een magistraat en een politieagent. De slagers, looiers en smeden die hier hun werkplaats hadden, gebruikten de rivier als stortplaats voor hun afval.
Er wordt gezegd dat het economische concept van bankroet zijn wortels heeft op de Ponte Vecchio. Wanneer een koopman zijn standplaats niet meer kon bekostigen, werd de tafel ("banca") waarop hij zijn koopwaar had uitgestald, in elkaar getrapt ("rotta", gebroken) door soldaten. Deze handeling werd "bancarotta" genoemd. Als een koopman geen tafel meer had, was hij ook niet meer in staat nog iets te verkopen.
