Place de la Concorde (Eendrachtsplein) is een historisch plein te Parijs in het 8e arrondissement van het centrum. Het beslaat meer dan 8 hectaren.
Architect Ange-Jacques Gabriel ontwierp het plein in 1763 in de vorm van een open achthoek. Het werd toen genoemd naar de Franse koning Lodewijk XV. Zijn ruiterstandbeeld stond in het midden. Tijdens de Franse Revolutie werd het plein omgedoopt tot de Place de la Révolution en het standbeeld van Lodewijk XV werd vernield. In plaats daarvan werd een guillotine op het plein geplaatst. 'Het beeld van de koning werd vervangen door een beeld van de Vrijheid'. Dat deed een van de slachtoffers van de terreur verzuchtten:
O vrijheid, hoeveel misdaden worden er niet in uw naam
gepleegd... |
In tweeënhalf jaar tijd werden hier 1119 executies voltrokken, waaronder die van koning Lodewijk XVI, koningin Marie Antoinette en de revolutionaire leiders Danton en Robespierre. Na de Revolutie werd het in een sfeer van verzoening door tot inkeer gekomen revolutionairen in 1795 tot Place de la Concorde omgedoopt.
Het plein was in de ogen van de Franse regeringen moeilijk in te richten; wat moest er nu midden op dit grote lege plein staan? Wat kon de revolutie en de moord op de koning doen vergeten?
In 1836 vond men een oplossing en kreeg het plein nog meer grandeur door de 23 meter hoge obelisk van koningin Hatsjepsoet uit Luxor hier te plaatsen. De obelisk is een van de drie zogenaamde Naalden van Cleopatra en is een geschenk van Mohammed Ali, de onderkoning van Egypte. Hij dateert van 1250 v. Chr. en stond ooit voor de Luxortempel. Het duurde twee jaar vooraleer deze 227 ton wegende obelisk in Parijs aankwam. Het nam nog eens drie jaar in beslag vooraleer hij recht stond. De zuil is bedekt met hiërogliefen van de farao (Ramses II) die deze zuil liet bouwen. De basis bevat fraaie tekeningen van de speciaal gebouwde boot die de obelisk vervoerde en de wijze waarop de piramide weer rechtop werd gezet.
Aan elke zijde van het plein werden in de 19e eeuw grote fonteinen geplaatst. De obelisk doet dienst als gnomon voor een reusachtige zonnewijzer. Op het plein zijn lijnen gemarkeerd waarop de schaduw van de punt van de obelisk het uur en de datum aangeven.
Vanaf hier vertrekken de parades die elk jaar op Quatorze Juillet (14 juli), de Franse nationale feestdag, op de Avenue des Champs-Élysées worden gehouden. Op 14 juli 1989 herdachten een miljoen mensen en talloze wereldleiders de Revolutie van twee eeuwen geleden.
Op elke hoek van de achthoek staat een standbeeld dat één van de grote steden van Frankrijk representeert: Rijsel, Straatsburg, Lyon, Marseille, Bordeaux, Nantes, Brest en Rouen. Voor het Hôtel des Invalides leidt de Pont Alexandre III over de Seine naar de Avenue W. Churchill, die tussen twee paleizen (le Grand Palais en Petit Palais) loopt, naar de Avenue des Champs-Élysées. De paarden van Marly, monumentale standbeelden die een groep paarden representeren, zijn te vinden aan het begin van de Avenue des Champs-Élysées. De paarden die hier staan zijn overigens kopieën; de echte bevinden zich in het Louvre.