De Niger is de belangrijkste rivier van West-Afrika met een lengte van ongeveer 4160 kilometer. De rivier loopt in een halve-maanvorm door Guinee, Mali, Niger, Benin en Nigeria. De rivier mondt uit via een grote delta in de Golf van Guinee. De Niger is de op twee na langste rivier in Afrika. Alleen de Nijl en de Kongo (ook wel Zaïre) zijn langer.
De Niger heeft een zeer ongebruikelijke loop, namelijk in de vorm van een halve maan. Deze loop hield Europese geografen meer dan twee millennia bezig. De rivier ontspringt ongeveer 250 kilometer ten oosten van de Atlantische Oceaan in Guinee, maar loopt in plaats van westwaarts in noordoostelijke richting van de kust af de Saharawoestijn in. De rivier maakt dan een boog door Mali, draait vervolgens scherp naar rechts te draaien en mondt in Nigeria in de Golf van Guinee uit.
De vreemde loop kwam waarschijnlijk tot stand doordat de Niger bestaat uit twee oude rivieren die samengevoegd zijn. De Boven-Niger van de bron langs de handelsstad Timboektoe tot aan de bocht in de rivier mondde ooit uit in een nu niet meer bestaand meer. De Beneden-Niger begon in heuvels nabij het meer en stroomde naar het zuiden naar de Golf van Guinee. Toen de Sahara tussen 4000 en 1000 voor Christus opdroogde veranderden de twee rivieren hun koers en raakten met elkaar verbonden. Deze theorie wordt algemeen geaccepteerd, maar door sommige geografen betwist.
De Romeinen dachten dat het riviergedeelte bij de plaats Timboektoe (Tombouctou) een gedeelte van de Nijl was. Europese ontdekkingsreizigers in de 17e eeuw dachten dat de rivier vanaf hier westwaarts liep en in de rivier de Sénégal uitmondde. De echte loop was waarschijnlijk wel bekend bij de lokale bewoners maar werd pas in de 19e eeuw door westerlingen vastgesteld.
