De Matterhorn (Italiaans: Cervino; Frans: Cervin) is één van de bekendste bergen ter wereld.
De Matterhorn (Italiaans: Cervino; Frans: Cervin) is één van de bekendste bergen ter wereld. De berg is 4478 m hoog, gelegen in de Walliser Alpen, op de grens van Zwitserland (Wallis) en Italië (Valle d'Aosta). De foto rechts is genomen ten noordoosten van de Matterhorn, vanuit het toeristische Zermatt in Zwitserland. Deze kant van de berg is het bekendst: het is een symbool voor Zwitserland geworden. Aan de Italiaanse kant ligt het eveneens toeristische Breuil-Cervinia.
In 1581 werd de Matterhorn de eerste keer onder de naam Mont Cervin genoemd, later kwamen ook nog Monte Silvio en Monte Servino voor. In 1682 werd de naam Matterhorn de eerste keer oorkondelijk vermeld.
Van de kant van Zermatt heeft de Matterhorn een piramide-vorm, het is bijna een toren. Dat maakt hem meteen moeilijk te beklimmen. Bij de klim en de afdaling moet men opletten om de afgronden te omzeilen. Met name vanuit het westen, vanuit de bergen in Wallis heeft de Matterhorn de vorm van een kathedraal, met een lange horizontale graat naar het zuiden.
De berg is een veel beklommen vierduizender in Europa. Bij deze beklimmingen zijn meer dan 400 mensen omgekomen.
Een lokale legende is Ulrich Inderbinen die, het meest als berggids, de Matterhorn 371 keer in zijn leven heeft beklommen, de laatste keer op 90-jarige leeftijd.
De Matterhorn vormt een los stuk van de Dent Blanche-klippe, die wordt ingedeeld bij de Austroalpiene nappes. Deze nappes zijn afkomstig van de Afrikaanse plaat, waardoor wel eens gezegd wordt dat de Matterhorn uit Afrika komt.
De Matterhorn vormt een symbool voor Zwitserland. De berg staat in het logo van de Zwitserse chocolademerk Toblerone.
De eerste beklimming werd gekenmerkt door een felle concurrentiestrijd tussen Whymper, een ervaren Engelsman die al veel eerste beklimmingen op zijn naam had staan, en de Italiaan Carrel. In een poging om de top als eerste te bereiken deden beiden klimmers met hun respectievelijke touwgenoten, een aanval op de berg op dezelfde dag. Whymper via de huidige normaalroute: de zogenaamde Hornligraat vanuit Zermatt. Carrel trachtte de veel moeilijkere Italiaanse Liongraat te beklimmen, een route die vandaag de dag door Italiaanse gidsen van ladders is voorzien om op die manier ook minder begaafde klanten aan te trekken.
Edward Whymper trok aan het langste eind en stond op 14 juli 1865, samen met Charles Hudson, D.R. Hadow en Francis Douglas, met de berggidsen Peter Taugwalder (vader) en Peter Taugwalder (zoon) uit Zermatt en de berggids Michel Croz uit Chamonix als eerste mensen op de top. Whymper won de race om de eerste beklimming weliswaar van zijn rivaal Jean Antoine Carrel uit Breuil, maar de beklimming kreeg nog een afschuwelijk slot: Bij de terugtocht verongelukten Michel Croz en alle Engelsen, behalve Whymper, nog boven de tegenwoordige Solvay-hut, door een val. Het was het eerste grootschalig klimongeval dat ruimschoots aandacht kreeg in de pers. Zelfs in die mate dat de Engelse koningin zich uitsprak om een algemeen klimverbod in de alpen op te leggen. Een voorstel dat men ook uitte bij de eerste beklimming van de Eiger.
De normaalroute verloopt via de Hörnligrat en wordt gewaardeerd als AD+. In het bovenste gedeelte van de route zijn vaste touwen/staalkabels aanwezig. De Solvayhütte (4003 m) op de graat biedt een schuilmogelijkheid bij weersomslag. Andere routes verlopen via de Italiaanse kant (Liongraat) en de Zmuttgraat. Deze routes zijn technisch iets moeilijker dan de Hörnligrat.