Großer Tiergarten

Het park Großer Tiergarten ligt in het centrum van Berlijn, in het district Mitte en stadsdeel Tiergarten.

Geografie

Tiergarten is 210 hectare groot en het meest omvangrijke park van Berlijn. Ter vergelijking: het Hyde Park in Londen heeft een oppervlakte van 125 hectare en het Central Park in New York is 335 hectare groot. Het park wordt doorsneden door een aantal grote verkeersaders, waaronder de oost-west-as Straße des 17. Juni. De wegen komen samen in het plein Große Stern (Grote Ster). In het midden van dit verkeersknooppunt staat de Siegessäule.

Jachtgronden en barokpark

Het begin van Tiergarten werd al in 1527 aangelegd, zij het op een andere plaats dan het huidige park. Het lag in de buurt van het Berliner Stadtschloß, ten westen van de stadsmuur van Cölln (de nabij gelegen zusterstad van Berlijn). Dit kleine gebied werd vanaf 1530 door de aankoop van grond steeds verder naar het westen en het noorden uitgebreid totdat het het huidige Tiergarten in omvang ver overtrof. Er werd wild in uitgezet en een omheining moest er voor zorgen dat de dieren niet via de omringende akkers konden ontsnappen. Het gebied werd door de Brandenburgse keurvorsten gebruikt als jachtgrond. Naarmate Berlijn groeide moest het jachtgebied steeds verder worden ingeperkt.

Tijdens de regeerperiode van Frederik III werden de structuren aangelegd die vandaag de dag zichtbaar zijn. Door de verlenging van de laan Unter den Linden werd een brede doorgang door Tiergarten gemaakt. De laan verbond het Stadtschloß met het slot Charlottenburg, dat tussen 1695 en 1699 was gebouwd. Ook de Große Stern waarop acht wegen uitkomen en de Kurfürstenplatz waarop er zeven uitkomen, werden in die tijd aangelegd. Dat was het begin van de ontwikkeling van de jachtgronden tot een voor recreatie bedoeld bospark.

Frederik II van Pruisen, bijgenaamd Frederik de Grote, hield niet van de jacht. In 1742 gaf hij de architect Georg Wenzel von Knobelsdorff de opdracht om de omheining te verwijderen en Tiergarten te veranderen in een lustpark. Hij liet in de stijl van de Barok bloembedden, kweektuinen en hagen planten, doolhoven, waterbekkens en siervijvers aanleggen en beelden plaatsen. Langs de wegen ontstonden ‘salons’: kleine, met hekken of bomen omringde plekken die enigszins gemeubileerd waren met zitgelegenheden, bronnen en vazen om de bezoekers enige afwisseling te bieden. Ook werd er een fazantenpark ingericht dat in 1744 werd geopend en het prille begin was van wat de Zoologischer Garten zou worden. In deze omgeving werd in 1745 aan vluchtelingen uit de kring van de Hugenoten toegestaan om hun tenten op te slaan en aan de voorbijgangers verfrissingen te verkopen. De straatnaam "In den Zelten" herinnert daar nog aan. Op 6 maart van het Revolutiejaar 1848 werd hier tijdens een eerste bijeenkomst de afschaffing van de staatscensuur geëist.

Landschapstuin

De laatbarokke vormgeving van Tiergarten werd vanaf het eind van de achttiende eeuw langzaam aangepast aan de nieuwe idealen van de tuinarchitectuur: de Engelse landschapsstijl. Voorbeelden hiervan zijn het slotpark van Slot Bellevue (1786-90) en de "Neue Partie" met het Rousseaueiland, die in 1792 door de hoftuinman Justus Ehrenreich Sello werden aangelegd. In 1818 kreeg Peter Joseph Lenné, toen nog tuinknecht bij Sanssouci in Potsdam, de opdracht om Tiergarten opnieuw in te richten. Hij ontwierp een landschapsachtig ‘volkspark’ dat de morele verheffing van de bezoekers tot doel had. Koning Frederik Willem III keurde het ontwerp echter af. Ondanks de tegenwerking van de traagwerkende bureaucratie drukte Lenné uiteindelijk een aangepast ontwerp door, dat tussen 1833 en 1840 werd uitgevoerd. Het werd een landschapspark naar Engels voorbeeld met inachtneming van de belangrijkste ordeningselementen van zijn voorganger Knobelsdorff. Vochtig bosgebied werd drooggemalen en loop-, fiets- en rijpaden ontstonden. Karakteristieke elementen waren wijde grasvlaktes met kleine slootjes en met bomen begroeid, meren met eilandjes, bruggen en laantjes. Weiden en open plekken werden door zichtlijnen verbonden. Ook werden er enkele pronktuinen, zoals de rozentuin en de Engelse tuin, aangelegd.

In deze vorm heeft het park nagenoeg onveranderd bestaan tot het midden van de twintigste eeuw. Kleine aanpassingen waren de plaatsing van patriottistische gedenktekens (vanaf 1849) en de aanleg van de Königsplatzes (tegenwoordig de Platz der Republik) met de Siegessäule. Na 1937 werd Tiergarten door de nationaal-socialisten betrokken in hun grootschalige plannen voor de herinrichting van Berlijn. De Charlottenburgerstraat (nu: Straße des 17. Juni) werd als de oost-west-as verbreed van 27 tot 53 meter en verdeelde vanaf dat moment de Tiergarten in tweeën. Tot 1881 was het park koninklijk bezit. Daarna werd het bij het grondgebied van Berlijn gevoegd.

Dierenbeelden en grote jachtvoorstellingen van brons sieren het park en standbeelden herinneren aan allerlei beroemdheden, bijvoorbeeld aan de geliefde Pruisische koningin Louise en aan haar man Frederik Willem III. Ook staan er sculpturen van Goethe, Fontane, Richard Wagner, Beethoven, Mozart en Haydn.

Tweede Wereldoorlog en de naoorlogse jaren

Tijdens de Tweede Wereldoorlog hebben bombardementen in Tiergarten veel schade aangericht. Direct na de oorlog diende de oost-west-as een tijdje als start- en landingsbaan en op de Siegessäule was een controlepost ingericht. In de naoorlogse tijd eigenden honger en kou lijdende Berlijners zich het park toe. Bomen en struiken werden opgestookt, er werden aardappels en groenten verbouwd op de open vlaktes en verwilderde tamme konijnen waren welkom voedsel voor hen ze die vangen konden. Van de 200.000 bomen waren er nog ongeveer 700 over. De beplanting was verrot, de bruggen verwoest, de gedenktekens omgevallen en beschadigd.

In het kader van een noodhulpprogramma werd Tiergarten tussen 1949 en 1959 weer opnieuw opgebouwd. Tiergartendirecteur Willy Alverdes ontwierp een zo rustig mogelijk, weids en landschappelijk ontspanningspark. West-Duitse steden deden donaties en vanuit de hele Bondsrepubliek kwamen voor niets duizenden jonge boompjes naar de voormalige hoofdstad. De nog aanwezige barokke onderdelen werden in Alverdes’ concept als niet meer van deze tijd bestempeld en de typische synthese tussen barokke en landschappelijke elementen waar Tiergarten bekend om stond, werd opgegeven.

Vooral tussen 1961 en 1989 was het natuurlijke parklandschap een belangrijk recreatiegebied voor de West-Berlijners, omdat zij door de Berlijnse Muur ingesloten en van de natuur buiten de stad afgesneden waren.

Na 1989

Na de hereniging van Oost- en West-Duitsland in 1989 hebben vooral aan de buitenranden van Tiergarten belangrijke wijzigingen plaatsgevonden. Langs de straten die het park aan de zuidkant begrenzen werden oude ambassades, die er decennialang als ruïnes waren blijven staan, weer opgebouwd en nieuwe ambassadegebouwen neergezet. Aan de noordoostzijde verrezen nieuwe overheidsgebouwen en kantoorpanden voor de volksvertegenwoordigers. De Rijksdag, het voormalige en huidige parlementsgebouw, kreeg weer een glazen koepel en de omringende, verwilderde vlaktes, die in de jaren van de Duitse tweedeling een geliefde plek waren voor een picknick, barbecue of balspel, strekken zich nu weer ordelijk uit in nette grasvelden.

Het voornemen tot de bouw van een grote Noord-Zuid-verkeersader, de Tiergartentunnel, met vier tunnelbuizen voor wegen en spoorlijnen onder de Tiergarten door veroorzaakte heftige discussies. Natuurbeschermers vreesden voor schade aan de beplanting door het dalen van de grondwaterspiegel en wilden dat de bouw werd stopgezet. Deze eis werd per gerechtelijk besluit verworpen, maar de bezwaren zijn daarmee niet weggenomen. Sinds 1996 vond de massale bijeenkomst Love Parade in Tiergarten plaats. Met het deelnemersaantal (anderhalf miljoen in 1999) steeg ook de ecologische belasting van het park. Ondertussen is de belangstelling voor het evenement verminderd en is het voor 2005 afgelast. De opkomst voor het Live 8-concert in Tiergarten in de zomer van dat jaar was massaal.

Een laatste, grote hersteloperatie betreft het oostelijke deel van Tiergarten, dat in de schaduw van de muur lag en door een drukke autobaan van de rest van het park wordt gescheiden. Het is lange tijd nauwelijks gebruikt en slecht onderhouden. Als het noord-zuid verkeer ondergronds zal worden, kunnen beide delen van het park weer aan elkaar groeien en kan het verwilderde deel weer in overeenstemming met het oorspronkelijke ontwerp van Lenné worden gebracht.

Externe link

Opgenomen in de volgende categorieën:
Plaats commentaar
Hints en tips
Jake Smith
7 july 2015
Take time to visit and reflect at each of the many monuments, sculptures, and memorials throughout the park. A rather enjoyable bit of fresh air and green space in the heart of Berlin.
Vangelis Koukidis
17 june 2016
Amazing city center park. Nature at its best, you forget where you are. The lakes, the grass fields, the trees, the flowers... LOVE this place!
Lucky
1 november 2017
Underrated but extremely gorgeous & a lil wild city park, take ur time to explore! Can hold its own with capital parks in Europe. 8/10
Robert E
4 august 2018
Truly incredible park: large, Lots of trees and lakes, and there's a zoo in it, and a beergarten
AwesomeBerlin
7 february 2018
This is my favorite running path in Berlin. I often start along the Spree river, run along the water and on the way...https://awesomeberlin.net/activities/river-spree-run-path/mitte-tiergarten-moabit
Ario Yuniawan Prariyadi
12 april 2014
This park is perhaps the good place to enjoy the sun and to reduce the stress in a big city like Berlin. It is a quite, calm and peaceful atmosphere park that you'll not find anywhere.
Meer reacties laden
foursquare.com

Zoek hotels

Alle hotels Alles zien
Park Inn by Radisson Berlin Alexanderplatz

beginnend $460

H4 Hotel Berlin Alexanderplatz

beginnend $308

Motel One Berlin-Hackescher Markt

beginnend $84

Lux 11 Berlin Mitte

beginnend $660

St. Christopher's Apartments Berlin

beginnend $95

St. Christopher's Hostel Berlin

beginnend $48

Aanbevolen bezienswaardigheden in de omgeving

Alles zien Alles zien
In verlanglijst
Ik ben hier geweest
Bezocht
Carillon in Berlin-Tiergarten

The Carillon in Berlin-Tiergarten is located in a freestanding tower

In verlanglijst
Ik ben hier geweest
Bezocht
Sowjetisches Ehrenmal (Tiergarten)

Het Sowjetische Ehrenmal Tiergarten staat in de Großer Tiergarten in

In verlanglijst
Ik ben hier geweest
Bezocht
Siegesallee

The Siegesallee (German for 'Victory Avenue') was a broad boulevard in

In verlanglijst
Ik ben hier geweest
Bezocht
Bondskanselarij (Berlijn)

De Bondskanselarij (Duits: Bundeskanzleramt, of kortweg Kanzleramt of

In verlanglijst
Ik ben hier geweest
Bezocht
Reichstag Dome

Reichstag Dome is een toeristische attractie, een van de Scenic

In verlanglijst
Ik ben hier geweest
Bezocht
Rijksdaggebouw

Het Rijksdaggebouw (Duits: Reichstagsgebäude), is het huidige Duitse

In verlanglijst
Ik ben hier geweest
Bezocht
Monument voor de onder het nationaalsocialisme vervolgde homoseksuelen

Het Monument voor de onder het nationaalsocialisme vervolgde

In verlanglijst
Ik ben hier geweest
Bezocht
Brandenburger Tor (Berlijn)

De Brandenburger Tor (Brandenburgse Poort) is de belangrijkste poort

Vergelijkbare toeristische attracties

Alles zien Alles zien
In verlanglijst
Ik ben hier geweest
Bezocht
Millennium Park

Millennium Park is een park in Chicago. Het aangelegd op een voormalig

In verlanglijst
Ik ben hier geweest
Bezocht
Central Park

Central Park is een groot stadspark op het eiland Manhattan in de stad

In verlanglijst
Ik ben hier geweest
Bezocht
Englischer Garten

The Englischer Garten or 'English Garden' is a large public park in

In verlanglijst
Ik ben hier geweest
Bezocht
Treptower Park

Het Treptower Park is een groot Berlijns park aan de oever van de

In verlanglijst
Ik ben hier geweest
Bezocht
Vondelpark

Het Vondelpark is een langgerekt stadspark in Amsterdam, in de

Alle vergelijkbare plaatsen