De Eiffeltoren (Frans: la tour Eiffel) is een monument te Parijs en een van de meest bezochte bezienswaardigheden van Frankrijk. Hij staat aan de linkeroever van de Seine in het 7e arrondissement van Parijs.
De Eiffeltoren is wereldwijd het symbool van Parijs. Hij wordt door velen gezien als een van de niet-klassieke wereldwonderen.
De toren is ontworpen door de ingenieurs Maurice Koechlin en Emile Nouguier, twee medewerkers van Gustave Eiffel. De toren ontvangt tegenwoordig jaarlijks meer dan 6 miljoen bezoekers en is daarmee het meest bezochte monument ter wereld. Op 28 november 2002 verwelkomde de Eiffeltoren zijn 200 miljoenste gast.
Op het eerste platform bevindt zich een expositie over de Eiffeltoren met foto's, schilderijen en informatie. Met de lift is het mogelijk naar de top van de Eiffeltoren te gaan (de trap is boven het tweede platform niet publiek toegankelijk). Informatiepanelen geven aan welke gebouwen te zien zijn vanaf de Eiffeltoren. Er is een uniek uitzicht over Parijs.
De Eiffeltoren is 317 meter hoog tot aan de top van de vlaggenstok, zonder de televisieantennes mee te rekenen. Met televisieantennes is de toren 324 meter hoog. Afhankelijk van de omgevingstemperatuur kan de toren enkele centimeters in hoogte veranderen door het uitzetten of inkrimpen van het metaal. De toren heeft vier poten; op verschillende niveaus bevinden zich platforms. De toren weegt 7300 ton (exclusief de fundering). Na zijn bouw was de Eiffeltoren 's werelds hoogste toren en hij is - afgezien van televisietorens - nog steeds de hoogste van Europa.
Om tien uur 's avonds gaan de lampen op de Eiffeltoren een paar minuten knipperen. Dit is voor het eerst gedaan op Oudejaarsavond 2000. Omdat dit mooi werd gevonden gebeurt dit nu elke avond.
De Eiffeltoren werd tussen 1887 en 1889 gebouwd ter gelegenheid van de Wereldtentoonstelling van 1889; de Eiffeltoren zou de monumentale toegang tot de tentoonstelling worden. Het jaar 1889 was niet toevallig uitgekozen: het was de 100e verjaardag van de Franse Revolutie. De Eiffeltoren werd op 31 maart 1889 ingehuldigd en op 6 mei officieel geopend. In totaal werkten 250 staalarbeiders mee aan de bouw. Het was voor die tijd opmerkelijk, dat slechts één arbeider tijdens de bouw het leven liet.
De Parijse bevolking was tijdens de eerste jaren dat de toren er stond, helemaal niet blij met het monument. In veler ogen was het een metalen onding. Vandaag de dag wordt de Eiffeltoren echter beschouwd als een architectonisch meesterwerk. Een bijzonderheid is de veelheid aan fijnmazige ornamenten (smeedwerk) die op de toren zijn aangebracht, een prestatie die Eiffel de bijnaam ijzertovenaar gaf.
Oorspronkelijk zou men de Eiffeltoren na twintig jaar weer slopen, maar omdat de toren waardevol bleek voor communicatiedoeleinden mocht hij langer blijven staan. Op 12 januari 1908 werd het eerste langeafstandsradiobericht vanaf de toren verzonden.
Op 3 januari 1956 beschadigde een brand de top van de toren. Een jaar later werd de huidige antenne op de top geplaatst.
In de jaren 80 werd een oud restaurant en zijn ondersteunende steigerconstructie ontmanteld en van de Eiffeltoren verwijderd. Het geheel werd verkocht en heropgebouwd in New Orleans. Tegenwoordig bevinden zich nog twee restaurants in de toren: Altitude 95 op de eerste verdieping en het restaurant Le Jules Verne op 125 meter hoogte. Le Jules Verne heeft één Michelinster.
In het jaar 2000 installeerde men talloze knipperlichten en krachtige zoeklampen op de toren. Iedere avond is er een lichtshow, en de zoeklampen bovenaan maken 's nachts van de Eiffeltoren een lichtbaken in de Parijse skyline. Elk jaar op Quatorze Juillet, 14 juli, de Franse nationale feestdag, wordt rond de Eiffeltoren een groots vuurwerk afgestoken ter ere van de verjaardag van de Franse Revolutie.
Naar aanleiding van de 120ste verjaardag in 2009 geeft de Société d'exploitation de la Tour Eiffel het monument een opknapbeurt met een bouwkundige ingreep aan de top ervan door het bureau Serero Architectes de Paris. De ingreep komt neer op het plaatsen van een platform met een webvormige uitwaaierende transparante structuur, dat 1700 bezoekers per uur kan dragen. Het uit Kevlar gemaakte web, ultralicht en uit koolstofvezels samengesteld, zal aan de top van de toren vastgemaakt worden, zoals de vleugels van een vliegtuig aan de romp worden bevestigd.
Aanvankelijk had Gustave Eiffel - toentertijd meester in de architectuur met ijzer - gedacht twaalf maanden bezig te zijn met de constructie. In werkelijkheid duurde de bouw echter tweemaal zo lang. De bouwfase, die begon op 28 januari 1887, eindigde eind maart 1889, op tijd voor de officiële opening van de wereldtentoonstelling van 1889.
Op de bouwplaats is het aantal werknemers nooit boven de 250 geweest. De reden hiervoor is dat een groot deel van het werk al tevoren was gedaan in de fabrieken van Gustave Eiffel, in Levallois-Perret. Van de 2,5 miljoen klinknagels in de toren zijn er slechts 1.050.846 op de bouwplaats geplaatst, ongeveer 42% van het totaal. De meeste onderdelen zijn op de grond geassembleerd in de fabrieken in Levallois-Perret, per brokken van vijf meter, met voorlopige bouten. Op de bouwplaats werden vervolgens de bouten vervangen door klinknagels.
Voor het ontwerp zijn vijftig ingenieurs twee jaar bezig geweest met het tekenen van 5300 tekeningen van details van de Eiffeltoren. Van elk van de 18.038 ijzeren stukken van de Eiffeltoren is een schets gemaakt.
Op de bouwplaats werden, als eerste stap, vier betonnen voetstukken geplaatst ter ondersteuning van de vier poten. Dit helpt om de druk op de grond te verspreiden.
De montage van het metaal begon op 1 juli 1887. De mannen die verantwoordelijk waren voor deze gigantische "Meccano" worden les voltigeurs genoemd. Zij stonden onder leiding van Jean Compagnon. Tot op 30 meter hoogte werden de stukken met behulp van een kraan omhoog gehesen. Tussen de 30 en 45 meter hoogte werd gebouwd met behulp van 12 houten steigers. Boven de 45 meter hoogte werden er nieuwe steigers gebouwd, die bevestigd waren aan balken van 70 ton voor de eerste verdieping. En daarna volgde het aansluiten van de enorme balken met de vier randen, voor de eerste verdieping. Deze aansluiting is voltooid op 7 december 1887. Voor de bouw van de tweede verdieping moesten er opnieuw steigers worden gemaakt.
In september 1888, toen de tweede verdieping al gebouwd was, gingen de werknemers in staking. Ze waren het niet eens met de arbeidstijd: in de winter 9 uur per dag en in de zomer 12 uur per dag, en ze vonden de lonen te laag tegenover de risico's. Gustave Eiffel gaf hierop aan dat de risico's niet anders zijn op een hoogte van 50 meter dan op een hoogte van 200 meter. En hoewel de werknemers al beter betaald werden dan het gemiddelde toentertijd, werd de eis van de salarisverhoging ingewilligd. Drie maanden later brak er opnieuw een staking uit, maar ditmaal hield de leiding het been stijf en weigerde elke onderhandeling.
In maart 1889 werd het monument op tijd voltooid, zonder dat er overledenen onder de werknemers waren. Eén werknemer vond echter wel de dood, op een zondag waarop hij niet werkte, door het verlies van evenwicht tijdens een demonstratie voor zijn verloofde. Het monument heeft in totaal 1,5 miljoen frank meer gekost dan aanvankelijk verwacht werd. Ook nam de bouw tweemaal zoveel tijd in beslag als was voorzien.
Toen het gebouw voltooid was, moest er nog een voorziening getroffen worden om de derde verdieping te kunnen bezoeken. De liften van Backmann, die oorspronkelijk gepland waren in het ontwerp dat werd ingezonden voor de wedstrijd in mei 1886, werden afgewezen door de jury. Gustave Eiffel maakte daarom gebruik van drie nieuwe leveranciers: Roux-Combaluzier et Lepape, het Amerikaanse bedrijf Otis en Léon Edoux.
Op 6 mei 1889 opende de Eiffeltoren zijn deuren voor het publiek, ter ere van de wereldtentoonstelling van dat jaar. Vanaf 15 mei was ook mogelijk de toren te beklimmen. Hoewel de toren tijdens de bouw werd bekritiseerd door onder anderen een aantal van de bekendste kunstenaars van die tijd, was hij snel een succes. In de eerste week, toen de liften nog niet in gebruik waren, hebben 28.922 personen de toren beklommen tot de top. Ongeveer 32 miljoen bezoekers hebben de toren bezocht voor de wereldtentoonstelling.
Het monument was tot 1930 (de bouw van het Chrysler Building in New York) het hoogste gebouw ter wereld.
Echter, nadat de wereldtentoonstelling afgelopen was, daalde de belangstelling en daarmee het aantal bezoekers snel. In 1899 waren er slechts 149 580 bezoekers. Er werd begonnen de toren commercieel te exploiteren, door de prijs van de toegangskaarten te verlagen; echter met nauwelijks zichtbaar resultaat. Op de wereldtentoonstelling van 1900, die opnieuw in Parijs was, werden meer dan een miljoen toegangskaarten verkocht, veel meer dan de tien jaren daarvoor. Maar in 1901 was de daling alleen maar groter, omdat veel mensen de toren al hadden gezien in 1889.
De daling van het aantal bezoekers zorgde ervoor dat de toekomst van de toren niet meer zeker was na 31 december 1909, bij het verlopen van de vergunning. Sommigen meenden zelfs dat de toren zou worden afgebroken na die datum.
De toren onderging een modernisering. Dit ter aanleiding van de wereldtentoonstelling in 1937. De modernisering bestond uit het verwijderen van de ouderwetse decoraties van de eerste verdieping en het toevoegen van nieuwe verlichting op de hele toren.
In 1944 ontsnapte de toren aan brandstichting door de Duitse bezetters. De aanslag werd opgeëist door de Deutsche Wehrmacht.
In het begin van de jaren 60 begon het internationale toerisme te groeien. Dit had direct gevolgen voor het aantal bezoekers van de toren. Dit aantal steeg sterk en kwam later zelfs dichtbij de 6 miljoen bezoekers per jaar. (In 1998 werd dit record voor het eerst gehaald.) Een nieuwe renovatie van de toren was nodig. De renovatie was gericht op de volgende punten:
Daartoe werd de toren ontdaan van 1340 ton overbodig materiaal en opnieuw opgeschilderd en behandeld tegen corrosie. Ook werden de liften voor de derde verdieping vervangen en werd het restaurant Le Jules Verne geopend.
Vanaf de jaren 70 is de Eiffeltoren steeds populairder geworden, wereldberoemd en een van de bekendste symbolen van Frankrijk.
Op 26 december 1978 begon, dankzij Thierry Sabine, de eerste Parijs-Dakar rally aan de voet van de Eiffeltoren. Verscheidene concerten zijn ook op deze plek gehouden: Jean-Michel Jarre in 1995 en Johnny Hallyday in 2000.
In 2002 is de mijlpaal van 200 miljoen toegangskaarten bereikt en in 2004 was het vijfde in de meest bezochte monumenten van Île-de-France.
Dit is een lijst met de belangrijkste gegevens van de Eiffeltoren.
3e verdieping
2e verdieping
1e verdieping
Bodem
De informatie hieronder beschrijft de belangrijkste technische gegevens op elke verdieping, en de belangrijkste bezienswaardigheden voor bezoekers.
Gesitueerd | Afmetingen | Constructie | Ontwerpers | Materialen |
Voet van de toren | Breedte: 25 m Hoogte: 4 m |
1887 | Maurice Koechlin Émile Nouguier Stephen Sauvestre |
Beton Grind Staal |
De toren bevindt zich in een vierkant van 125 m x 125 m, volgens de regels van de wedstrijd in 1886. De toren heeft een hoogte van 325 meter, met zijn 116 antennes. De toren bevindt zich op 33,5 meter boven zeeniveau.
De fundering: Twee poten van de toren bevinden zich bij de École Militaire. De fundering bestaat uit een laag beton van twee meter die rust op een laag grind van zeven meter. De onderkant van de fundering ligt zelf onder het niveau van de Seine.
De werknemers werkten in een metalen caisson, naar idee van Jacques Triger. 16 massieve funderingen ondersteunen elke rand van de vier poten en de enorme verankering van 7.8 m.
De poten: Elk van de vier poten beweegt mee met de wind. De fundering van elke poot is een dikke betonnen laag. De trappen zijn open voor het publiek, De zuidelijke poot heeft een lift, bestemd voor het personeel en de klanten van het restaurant Le Jules-Verne, op de tweede verdieping.
De bogen: Tussen de poten zijn vier bogen, 39 meter boven de grond en hebben een diameter van 74 meter. Hoewel ze op de schetsen van Stephen Sauvestre rijkelijk versierd zijn, zijn ze dat tegenwoordig minder.
Gesitueerd | Afmetingen | Oppervlakte | Gebouwd | Materialen | |
57.63 m boven de grond | Breedte: 70.69 meter | 4 200 m2 | 1887 | IJzer Staal |
Op 57 meter boven de grond bevindt zich de eerste verdieping met een oppervlakte van 4200 m2 en berekend op 3000 mensen.
De eerste verdieping biedt rondom uitzicht over Parijs en de Parijse monumenten. Aan de buitenkant zijn de 72 namen van Franse wetenschappers, ingenieurs en enkele andere personen uit de 18e en 19e eeuw geplaatst.
Op de eerste verdieping bevindt zich ook het restaurant Altitude 95, dat zich uitstrekt over twee niveaus. Het biedt een panoramisch uitzicht over Parijs en de binnenkant van de toren. De naam is afgeleid van de hoogte van de eerste verdieping van de Eiffeltoren, die 95 meter boven zeeniveau ligt.
Het is ook mogelijk om overblijfselen die te maken hebben met de geschiedenis van de Eiffeltoren, te zien, inclusief een deel van een wenteltrap die oorspronkelijk bedoeld was voor het klimmen naar de top. Deze trap werd afgebroken in 1986, tijdens de renovatie van de toren. 21 van de 22 delen van deze trap werden geveild, waarbij de meeste gekocht werden door Amerikaanse verzamelaars.
Gesitueerd | Afmetingen | Oppervlakte | Gebouwd | Materialen | |
115,73 m boven de grond | Breedte: 40,96 m | 1650 m2 | 1888 | IJzer Staal |
Op 115 meter boven de grond bevindt zich de tweede verdieping met een oppervlakte van 1650 m2 en berekend op 1600 mensen.
Momenteel is de trap boven de tweede verdieping niet toegankelijk voor het publiek. Om toegang te krijgen tot de derde verdieping is het noodzakelijk de lift te gebruiken. Op deze verdieping is het uitzicht op Parijs het beste, het is de optimale hoogte ten opzichte van de lagere gebouwen. Op de derde verdieping zijn de gebouwen minder goed zichtbaar. Als het weer helder is, is de geschatte afstand tot waar je kunt zien naar het zuiden 55 kilometer, naar het noorden 60 km, naar het oosten 65 km en naar het westen 70 km.
In de vloer zijn ramen geplaatst die het mogelijk maken het veld eronder te bekijken. De metalen hekken voorkomen elke sprong naar beneden: zoals zelfmoord of parachutespringen.
Het restaurant Le Jules-Verne is een restaurant met een capaciteit van 95 zitplaatsen. Het restaurant is bekroond met een Michelinster. Het decor van dit restaurant wordt somber bevonden en is al onveranderd sinds de opening in 1983. Vanuit het restaurant is echter wel een mooi uitzicht op de structuur van de toren en Parijs. In het restaurant werken dertig koks en 60 andere personeelsleden.
Gesitueerd | Afmetingen | Oppervlakte | Gebouwd | Hoogste televisiemast | |
276,13 m boven de grond | Breedte: 18,65 m | 350 m2 | 1889 | 325 m boven de grond |
Op 275 meter boven de grond bevindt zich de derde verdieping met een oppervlakte van 350 vierkante meter en berekend op 400 mensen.
Om op de derde verdieping te komen moet men de lift nemen, omdat de trap vanaf de tweede verdieping verboden is voor het publiek. Vanaf de derde verdieping is het mogelijk nog een paar trappen te nemen naar een platform buiten, dat soms (ten onrechte) de vierde verdieping wordt genoemd.
Op deze verdieping is een reconstructie van het Musée Grévin te zien, dat naar een idee van Gustave Eiffel is gemaakt. Het lijkt hier alsof Eiffel dit heeft gebruikt als kantoor. De historische werkelijkheid is echter anders. In feite is de plek gebruikt voor meteorologisch onderzoek, door Gustave Ferrié in 1910. Voor deze experimenten werd draadloze telegrafie gebruikt.
Op de top van de toren werd van 1957 tot 1959 een televisiemast geplaatst. Deze werd gebruikt voor ongeveer 10 miljoen huishoudens. Op 17 januari 2005 is de eerste antenne voor digitale televisie geplaatst, de toevoeging van de 116e antenne heeft ervoor gezorgd dat de toren nu 325 m hoog is, in plaats van 324 m.
Zie 72 namen op de Eiffeltoren voor het hoofdartikel over dit onderwerp. |
Op de Eiffeltoren zijn in gouden letters 72 namen aangebracht van Franse wetenschappers, ingenieurs en enkele andere notabele mensen uit erkentelijkheid voor hun bijdragen aan Gustave Eiffel. De namen bevinden zich aan de rand van de eerste verdieping.
De Eiffeltoren bevindt in het 7e arrondissement, in Parijs, op de coördinaten 48° 51' N, 2° 17' O
De locatie van de Eiffeltoren is op de onderstaande kaarten aangegeven met een rode kleur.
Locatie in Europa | Locatie in Frankrijk | Locatie in Parijs |
---|---|---|
De Eiffeltoren staat in Frankrijk. |
De Eiffeltoren staat in Parijs. |
De Eiffeltoren staat aan de zijkant |
Locatie in het 7e arrondissement van Parijs | ||
Aan de rivier de Seine, aan de top van de Champ-de-Mars, staat de Eiffeltoren. |
Uitstappen bij metrostation Champ de Mars Tour Eiffel, Trocadéro, Bir-Hakeim, Passy |
De eerste tabel laat de eigenlijke bezoekersaantallen per jaar zien vanaf 1889, met de periodes dat de toren gesloten was voor het publiek, tussen 1915 en 1918 (Eerste Wereldoorlog) en tussen 1940 en 1945 (Tweede Wereldoorlog). Er zijn ongeveer 243.376.000 mensen sinds de opening op de Eiffeltoren geweest (medio 8 mei 2009)
Aantal jaarlijkse bezoekers van de Eiffeltoren, vanaf 1889. | |||||||||||
Jaar | Bezoekers | Jaar | Bezoekers | Jaar | Bezoekers | Jaar | Bezoekers | Jaar | Bezoekers | Jaar | Bezoekers |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1889 | 1 968 287 | 1909 | 181 574 | 1929 | 577 624 | 1949 | 1 143 046 | 1969 | 2 561 157 | 1989 | 5 580 363 |
1890 | 393 414 | 1910 | 203 803 | 1930 | 580 075 | 1950 | 1 026 631 | 1970 | 2 757 768 | 1990 | 5 698 613 |
1891 | 335 829 | 1911 | 204 168 | 1931 | 822 550 | 1951 | 1 129 637 | 1971 | 2 899 070 | 1991 | 5 442 346 |
1892 | 277 276 | 1912 | 258 950 | 1932 | 339 242 | 1952 | 1 250 094 | 1972 | 3 003 659 | 1992 | 5 747 357 |
1893 | 265 894 | 1913 | 261 337 | 1933 | 363 720 | 1953 | 1 204 371 | 1973 | 2 914 814 | 1993 | 5 537 155 |
1894 | 210 836 | 1914 | 152 725 | 1934 | 322 969 | 1954 | 1 301 152 | 1974 | 3 018 455 | 1994 | 5 419 462 |
1895 | 218 974 | 1915 | Gesloten | 1935 | 288 643 | 1955 | 1 435 192 | 1975 | 3 045 573 | 1995 | 5 212 677 |
1896 | 226 654 | 1916 | Gesloten | 1936 | 264 145 | 1956 | 1 476 400 | 1976 | 3 050 606 | 1996 | 5 530 279 |
1897 | 199 827 | 1917 | Gesloten | 1937 | 809 978 | 1957 | 1 632 647 | 1977 | 3 298 844 | 1997 | 5 719 773 |
1898 | 183 391 | 1918 | Gesloten | 1938 | 258 306 | 1958 | 1 591 005 | 1978 | 3 430 886 | 1998 | 6 051 603 |
1899 | 149 580 | 1919 | 311 714 | 1939 | 252 495 | 1959 | 1 668 558 | 1979 | 3 429 571 | 1999 | 6 368 534 |
1900 | 1 024 887 | 1920 | 417 869 | 1940 | Gesloten | 1960 | 1 735 230 | 1980 | 3 594 190 | 2000 | 6 315 324 |
1901 | 131 724 | 1921 | 426 635 | 1941 | Gesloten | 1961 | 1 763 448 | 1981 | 3 393 208 | 2001 | 6 103 987 |
1902 | 121 144 | 1922 | 422 172 | 1942 | Gesloten | 1962 | 1 735 796 | 1982 | 3 399 683 | 2002 | 6 157 042 |
1903 | 122 979 | 1923 | 551 444 | 1943 | Gesloten | 1963 | 2 013 594 | 1983 | 3 701 558 | 2003 | 5 864 969 |
1904 | 156 918 | 1924 | 585 730 | 1944 | Gesloten | 1964 | 2 143 173 | 1984 | 4 183 857 | 2004 | 6 230 050 |
1905 | 169 770 | 1925 | 631 758 | 1945 | Gesloten | 1965 | 2 295 193 | 1985 | 4 368 573 | 2005 | 6 428 441 |
1906 | 182 399 | 1926 | 657 004 | 1946 | 603 349 | 1966 | 2 405 554 | 1986 | 4 386 291 | 2006 | 6 719 200 |
1907 | 190 026 | 1927 | 555 087 | 1947 | 1 009 161 | 1967 | 2 416 502 | 1987 | 4 293 187 | 2007 | 6 822 000 |
1908 | 189 338 | 1928 | 634 819 | 1948 | 958 386 | 1968 | 2 070 417 | 1988 | 4 668 468 | 2008 | 6 930 000 |
Sinds 1911, toen de eerste persoon zelfmoord pleegde op de Eiffeltoren , is de toren één van de meest populaire zelfmoordlocaties in Frankrijk: er plegen, in een gemiddeld jaar, vier mensen zelfmoord. . In totaal hebben ongeveer 350 tot 400 mensen zich van het leven beroofd. Zelfdoding wordt voornamelijk veroorzaakt doordat mensen zich ophangen aan de stalen balken of doordat mensen zich van de toren afgooien. Er zijn slechts twee gevallen bekend waarin iemand de zelfmoordpoging overleefde, beiden vanaf de eerste verdieping van de toren: de eerste keer blies de wind een man op een spant van een gebouw, en de andere keer viel een vrouw op het dak van een auto. Opmerkelijk is dat zij, nadat ze eenmaal fysiek hersteld was, met de eigenaar van de auto trouwde.