De Naald is een monument in Heemstede geplaatst in 1817 door David Jacob van Lennep, die ernaast woonde in Huis te Manpad. De Naald is bedoeld ter nagedachtenis van de Slag bij Manpad, die in 1304 zou hebben plaatsgevonden. De gedenknaald is geschonken aan de Staat en maakte tot 15 januari 2016 deel uit van de portefeuille van de Rijksgebouwendienst. Dit monument is op 15 januari 2016 overgedragen aan de Nationale Monumentenorganisatie.
Witte van Haemstede
Grave Floris zoon van Holland
en van
de brave burgers van Haerlem
die met hem
de vreemde MANNEN langs dit PAD
verdreven den XXVI April MCCCIIII
en ter eere van hen
die tot ontzet van Haerlem
bij dit MANNEPAD hun leven waagden
den VIII Julij MDLXXIII"
In 1827 publiceerde David Jacob van Lennep zijn Verhandeling over het belangrijke van Hollands grond voor gevoel en verbeelding. Deze verhandeling werd afgesloten met de Hollandsche duinzang waarin Van Lennep de slag aan het Manpad bejubelde.
Onderzoekingen hebben echter aangetoond dat deze slag nooit heeft plaatsgevonden. Zie F.W.N.Hugenholz, Historie en historiografie van de slag aan het Manpad (1304). In: Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde 1954-1955, p. 31-47. Deze bewering wordt overigens in 1972 door mr. J.W. Groesbeek in zijn Heemstede in de historie (uitgegeven door het gemeentebestuur) ontkracht en ontkend.
