Begijnhof (Amsterdam)

Het Begijnhof in Amsterdam is het enige hofje gesticht in het middeleeuwse Amsterdam, gelegen binnen het Singel. Het hofje ligt bijna een meter lager dan de rest van de binnenstad, op het middeleeuwse straatniveau. Onduidelijk is wanneer het Begijnhof is gesticht. De begijnen woonden in 1346 nog in één huis (in een document uit dat jaar wordt gesproken van een “beghynhuys”). Pas in 1389 wordt voor de eerste keer gesproken van een hof (in een privilegebrief). Oorspronkelijk was het Begijnhof geheel omsloten door water (de Nieuwezijds Voorburgwal, het Spui en de Begijnensloot) met als enige toegang een poortje bij de Begijnensteeg (met een brug over de Begijnensloot welke in 1865 wegens verwaarlozing werd gedempt). De achtergevels stonden dus in het water. De ingang aan het Spui bestaat pas sinds de 19e eeuw.

Het Begijnhof is geen gewoon hofje, omdat het geen oudedagsvoorziening gesticht door particulieren was. Het was meer een soort klooster, alhoewel de begijnen meer vrijheid hadden dan nonnen in een klooster: de begijnen legden wel een gelofte van kuisheid af maar mochten op elk moment het hof verlaten om te trouwen. Bovendien staan er hoge, specifiek Amsterdamse stadshuizen (het Begijnhof is het enige hofje waarvan de huizen als adres de naam van het hofje zelf hebben), waaruit het min of meer particuliere karakter van het hof in het oog valt. Hier geen aaneengerijde woninkjes, zoals gebruikelijk en kenmerk van de meeste hofjes. Er staan 47 gewone stadshuizen met elk hun individueel aanzien, de meeste met gevels uit de 17e en 18e eeuw, maar de huizen zijn doorgaans ouder: 18 huizen hebben nog een gotisch houtskelet.

Ruime bekendheid heeft Het Houten Huys, Begijnhof 34. Dit huis uit circa 1528 heeft stenen zijmuren en een houten voor- en achtergevel met een karakteristiek middeleeuwse uitkragende zolderverdieping. Geheel houten huizen zijn er niet meer in het oude centrum van Amsterdam. Het stond lange tijd bekend als het oudste nog bestaande houten huis van Nederland. In juni 2012 werd in de Warmoesstraat ontdekt dat achter een onopvallende 19e-eeuwse gevel een woonhuis schuilgaat uit circa 1485, waarmee het nog circa een halve eeuw ouder is dan het huis aan het Begijnhof. Met dit 'oudste bestaande woonhuis van Amsterdam', bestaat er in Amsterdam toch nog een woonhuis uit de 15e eeuw.

Het hof heeft twee bleekvelden met de Begijnhofkapel ertussenin. Het oude, in 1907 gerestaureerde poortje aan de Begijnensloot, dateert uit 1574 en heeft een steen waarop Sint Ursula is afgebeeld, de patrones van de Amsterdamse begijnen. Het poortje aan de zijde van het Spui, van ongeveer 1725, maakte in de 19e eeuw plaats voor het poortgebouw dat er nu staat. Het Begijnhof bevat een groot aantal gevelstenen, waarvan de meesten een duidelijk rooms-katholiek karakter hebben.

Het Begijnhof was de enige katholieke instelling die na de Alteratie van 1578 bleef bestaan; overige katholieke kerken en instellingen werden met geweld gedwongen over te gaan naar het protestantse geloof. De Begijnhofhuizen waren namelijk particulier eigendom van de begijntjes zelf. Wel moest de katholieke kapel aan de Engelse presbyterianen (hervormd-protestanten) worden afgestaan, onder dwang van de protestantse overheden. Sindsdien wordt dit kerkje de Engelse kerk genoemd. Tegenover de ingang van de kapel werden in 1671 door de architect Philips Vingboons twee woonhuizen omgebouwd tot rooms-katholieke schuilkerk: de H.H. Joannes en Ursula Kapel (de beschermheiligen van het Begijnhof). Nadat de Kapel ter Heilige Stede in 1908 is afgebroken werd deze kerk officieel de mirakelkerk.

Het beroemdste Begijntje in de geschiedenis van het Begijnhof is Cornelia Arens, overleden op 14 oktober 1654 (geboortedatum onbekend, datum van professie 6 juli 1621). Haar laatste wil was in de goot begraven te worden in plaats van in de “ontheiligde” kapel. Volgens de legende werd zij toch in de kapel begraven maar lag haar kist de volgende dag in de goot naast de kapel (dit herhaalde zich nog tweemaal). Zij werd toen alsnog in de goot begraven. Volgens een andere variant van de legende kon haar ziel geen rust vinden en zwierf zij ‘s nachts over het hof, waarna zij alsnog in de goot werd begraven.

Op 23 mei 1971 overleed op 84-jarige leeftijd het laatste Begijntje, "Zuster Antonia", eigenlijk Agatha Kaptein (geboren op 13 april 1887 te Akersloot). Op 26 mei werd zij begraven op het Zustergraf van de Rooms-katholieke Begraafplaats Sint Barbara te Amsterdam.

Het Begijnhof had tot de renovatie in 1979 140 woningen (waarvan circa 110 eenkamer- en ca. 25 tweekamerwoningen) bewoond door een gelijk aantal bewoonsters. Na de renovatie zijn er alleen nog twee- en driekamerwoningen. Het aantal bewoonsters is sindsdien constant, namelijk 105.

Het Begijnhof is een van de oudste Amsterdamse grachtentuinen die de stad (nog) rijk is.

Literatuur

  • De complete geschiedenis van het Amsterdamse Begijnhof is te lezen in "Van Der Beghinenlande tot Begijnhof" De geschiedenis van het Begijnhof te Amsterdam van 1307 tot heden door Ger van Dijk (uitgave 2004; ISBN 90-803405-4-5)
  • Monumenten in Nederland - Noord-Holland, Ronald Stenvert, Chris Kolman, Saskia van Ginkel-Meester, Elisabeth Stades-Vischer, Waanders uitgevers, 2006, ISBN 9040091871

Zie ook

  • Lijst van rijksmonumenten in het Begijnhof (Amsterdam)

Externe links

Opgenomen in de volgende categorieën:
Plaats commentaar
Hints en tips
Petri
21 december 2016
Beautiful and above all peaceful spot in a busy city centre. If you find your way here, respect the ambience of the place.
Robin Bertels
18 july 2018
This should be a quiet and peaceful place, a hidden gem where you can escape the hectic city life. Definitely worth a visit but during the summer season it gets pretty crowded by tourists.
Demetrios Ch. V.
11 may 2011
back in the past..the residents were woman who took a vow of poverty&helped others.They lived here until the they died off,but still today single women live here.stay quiet and feel the "calmness"!
Thomas Defise
8 august 2022
Hidden gem within Amsterdam.You need to find the entry for visitors, as most entry on Google Map or similar application list also the entries for local leaving there.
Allan Lico
20 march 2016
Uma espécie de "jardim secreto" no centro de Amsterdã. Antigamente era uma comunidade de freiras. Vc entra por uma porta, parece que vc vai entrar num prédio e tem uma vila bem conservada e linda!
Vicente Martinez
3 september 2019
Maravilloso lugar. Se respira tranquilidad en cada rincón. El contraste con el bullicio de las calles adyacentes es brutal. A destacar la casa más antigua de la ciudad, las iglesias, los jardines...
Meer reacties laden
foursquare.com
8.6/10
22.499 mensen hier geweest
Kaart
Begijnhof 2A, 1012 WS Amsterdam, Nederland Routebeschrijving
Mon-Sun 9:00 AM–5:00 PM

Begijnhof op Foursquare

Begijnhof (Amsterdam) op Facebook

Zoek hotels

Alle hotels Alles zien
W Amsterdam

beginnend $480

Hotel Die Port van Cleve

beginnend $275

Hot Spot Fascinating Bed and Breakfast B2

beginnend $130

Best location Stunning Bed and Breakfast

beginnend $171

Spui B&B 2 Studio

beginnend $0

Spui B&B 1 studio

beginnend $210

Aanbevolen bezienswaardigheden in de omgeving

Alles zien Alles zien
In verlanglijst
Ik ben hier geweest
Bezocht
Amsterdams Historisch Museum

Het Amsterdams Historisch Museum is een museum in Amsterdam gewijd aan

In verlanglijst
Ik ben hier geweest
Bezocht
The Amsterdam Dungeon

The Amsterdam Dungeon is een attractie en museum in Amsterdam. Het is

In verlanglijst
Ik ben hier geweest
Bezocht
Yab Yum

Yab Yum was een exclusief bordeel in Amsterdam. Het was gevestigd in

In verlanglijst
Ik ben hier geweest
Bezocht
Allard Pierson Museum

Het Allard Pierson Museum is het archeologisch museum van de

In verlanglijst
Ik ben hier geweest
Bezocht
De Krijtberg

De Krijtberg of Sint-Franciscus Xaveriuskerk is een rooms-katholieke

In verlanglijst
Ik ben hier geweest
Bezocht
Bijbels Museum

Het Bijbels Museum is een museum aan de Herengracht in Amsterdam. Het

In verlanglijst
Ik ben hier geweest
Bezocht
Bloemenmarkt

De Bloemenmarkt, bloemen- en plantenmarkt voluit, is een permanente

In verlanglijst
Ik ben hier geweest
Bezocht
Paleis op de Dam

Het Koninklijk Paleis op de Dam is een koninklijk paleis dat staat op

Vergelijkbare toeristische attracties

Alles zien Alles zien
In verlanglijst
Ik ben hier geweest
Bezocht
Altos de Chavón

Altos de Chavón is de grootste attractie van La Romana in de

In verlanglijst
Ik ben hier geweest
Bezocht
Старая ратуша, Бамберг

老市政厅(Alte Rathaus)是班贝格老城最重要的历史建筑之一。

In verlanglijst
Ik ben hier geweest
Bezocht
Rolit

Ролі́т (складова абревіатура від назви «Кооператив „Робітник

In verlanglijst
Ik ben hier geweest
Bezocht
Adelaide Town Hall

Adelaide Town Hall is a landmark building on King William Street in

In verlanglijst
Ik ben hier geweest
Bezocht
University of Al-Karaouine

The University of Al-Karaouine or Al-Qarawiyyin (العربية. جامعة

Alle vergelijkbare plaatsen