Het Istanbul Archeologisch Museum (Turks: İstanbul Arkeoloji Müzeleri) is een archeologisch museum, gesitueerd in het Eminönü district van Istanboel, Turkije, nabij Gülhane Park en het Topkapi Paleis/Museum. Vanuit de eerste tuin van het Topkapı-paleis kun je naar het Archeologisch Museum lopen. Dit is gehuisvest in een 19de-eeuwse galerij, waar in 1991 een nieuwe vleugel van vier verdiepingen aan is toegevoegd. Het Archeologisch Museum is sinds 1891 niet alleen het eerste museum van Turkije, maar het is ook een van de grootste musea van de wereld. Het museum bestaat uit twee mooie gebouwen. Het museum heeft een collectie van meer dan een miljoen objecten, hoogtepunt hiervan is de sarcofaag van Alexander.
Het Archeologisch Museum (Arkeoloji Müzesi) bestaat uit drie musea:
In het Museum van het Oude Midden-Oosten of het Museum van de Oriënt zijn de oudste voorwerpen tentoongesteld. Het museum toont voorwerpen van Sumerische, Babylonische, Assyrische en Hettitische origine. Interessant zijn de oude kleitabletten, waaronder een met het oudste grens- en vredesverdragen ter wereld in spijkerschrift. Het verdrag dat Farao Ramses II van Egypte in 1269 voor Christus gesloten heeft met de koning der Hettieten, het zogeheten vredesverdrag van Kades. Het is het oudst bewaard gebleven voorbeeld van een internationaal vredesverdrag. Het verdrag werd gesloten tegen de gemeenschappelijke vijand van de zeevolken, die in die tijd een groot gevaar betekenden zowel voor Egypte als voor de Hettieten.
De archeologische afdeling is gewijd aan Griekse en Romeinse tijden, met vele beelden die zijn gevonden bij opgravingen in Anatolië. In het oude hoofdgebouw zijn de marmeren sarcofagen afkomstig uit een necropolis in Sidon, het huidige Libanon het belangrijkst. De sarcofaag van Alexander de Grote is indrukwekkend. De Sarcofaag van Alexander is het meest intrigerende stuk in het museum. Op de prachtig bewerkte marmeren tombe, die waarschijnlijk gemaakt werd voor Koning Abdalonymos van Sidon, staat een afbeelding van Alexander de Grote die de Perzen verslaat. De nieuwe vleugel laat op de begane grond klassieke en Byzantijnse beeldhouwkunst uit Anatolië zien, op de eerste verdieping de geschiedenis van Istanbul door de eeuwen heen, op de tweede verdieping vondsten uit Troje en Gordion, en op de vierde verdieping vondsten uit Cyprus, Syrië en Palestina. Het laat de geschiedenis van het Oost-Romeinse Rijk, het Midden-Oosten en van Istanbul zien. Naast de vele Griekse en Romeinse beelden is er in het archeologisch museum van Istanbul tevens een grote collectie van nog oudere beschavingen te zien. Zoals van de Egyptenaren en van de Hittieten.
Het Tegelpaviljoen werd in de 15e eeuw gebouwd door sultan Mehmet de Veroveraar. Oorspronkelijk gebouwd als een kiösk of paviljoen, door Mehmet de Veroveraar, huisvest het Çinili Kösk het Museum van de Turkse Ceramiek, waar prachtige lznik objecten uit de 16de eeuw te bewonderen zijn en prachtige voorbeelden te zien zijn van Seltsjoeks en Osmaans aardewerk en tegels. Het is gedecoreerd met ontelbare tegeltjes in turkoois en donkerblauw. Vanaf de zuilengang aan de voorkant keek de sultan naar zijn zonen als die een spelletje cirit (een soort polo) speelden tegen de bedienden. Behalve de tegeltjes van het gebouw zelf kunt u de mooiste Turkse keramiek bewonderen in het museum dat erin gehuisvest is.
Het is één van de grootste en mooiste archeologische musea ter wereld. Het museum is geopend op alle dagen behalve maandag.
